Page 10 - Biologia na czasie 3 - podręcznik, zakres podstawowy
P. 10
Rozdział 1. Genetyka molekularna
Replikacja DNA „sprawdza” więc, czy nukleotydy wstawione
Aby informacja genetyczna zawarta w DNA w cząsteczce DNA tworzą odpowiednie pary.
mogła zostać przekazana komórkom powsta Jeśli któryś nukleotyd jest nieprawidłowy, zo
jącym w wyniku podziałów komórkowych, staje wycięty, a na jego miejsce zostaje wsta
musi zostać powielona. Procesem prowa wiony odpowiedni nukleotyd.
dzącym do powielenia cząsteczek DNA jest Schemat przebiegu replikacji DNA
replikacja DNA.
Replikacja DNA zachodzi w jądrze ko macierzysta
mórkowym i jest regulowana enzymatycz T A T A cząsteczka DNA
nie. Podczas tego procesu cząsteczka DNA, A T
nazywana cząsteczką macierzystą, stop T A
niowo rozplata się na dwie pojedyncze nici. C G A T
Do każdej nici na zasadzie komplementar polimeraza DNA
ności są dobudowywane nukleotydy, które T A
tworzą nową nić. W ten sposób powstają G T A C
dwie potomne cząsteczki DNA (identyczne C C G G
z cząsteczką macierzystą), w których jedna A T A T
z nici jest stara, a druga – nowa. G C G C G G C C
Za tworzenie się nowych nici odpowiada A T T A T A A T
głównie enzym – polimeraza DNA. Enzym G C G C nowa nić
ten kontroluje też poprawność procesu repli A T G C G A C T stara nić
kacji DNA. Jest to konieczne, ponieważ istnieje T A T A
ryzyko, że w czasie replikacji zostanie wsta
wiony nieprawidłowy nukleotyd, co zmie
ni informację genetyczną. Polimeraza DNA potomne cząsteczki DNA
Znaczenie replikacji DNA w podziałach komórek
Do replikacji DNA dochodzi przed każdym podziałem komórkowym. W jądrze
komórkowym tworzą się wtedy dwie identyczne kopie materiału genetycznego.
Dzięki temu komórki powstające w wyniku mitozy mają taką samą ilość DNA
jak komórki rodzicielskie, a komórki powstające w wyniku mejozy mają ilość DNA
zredukowaną o połowę.
2n 2n 2n
2n
Mitoza jest podziałem, Mejoza jest podziałem
który pozwala na zwielo- redukcyjnym. W jej wyni-
krotnienie liczby takich ku z komórki diploidalnej
replikacja DNA samych komórek. replikacja DNA powstają cztery komórki
replikacja DNA
replikacja DNA
Prowadzi ona do uzy- haploidalne – liczba
skania dwóch komórek chromosomów w każdej
mejoza
mitoza
mitoza o identycznej informacji mejoza z nich jest zredukowana
genetycznej jak przed o połowę. W wyniku me-
podziałem. Mitoza jozy powstają np. gamety
umożliwia m.in. wzrost zwierząt.
organizmu.
2n 2n n 2n n 2n n n n n n n
10
